بررسی عوامل موثر بر جایگاه شهر میانی تربت حیدریه

چکیده : پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل موثر در جایگاه شهر میانی تربت حیدریه در سلسله مراتب شهری استان خراسان رضوی انجام شده است. با توجه به ماهیت تحقیق روش گردآوری اطلاعات به دوشیوه کتابخانه ای ومیدانی می باشد.بدین صورت که پس جمع آوری اطلاعات جمعیتی،مهاجرت واشتغال با توجه منابع موجود مانند کتابخانه ها،طرح های تحقیقاتی ،آمارنامه ها وآرشیو سازمانهای مربوطه در سطح شهرستان ،مطالعات میدانی از طریق مشاهده مستقیم،مصاحبه ونظرسنجی انجام شد. در ابتدا با بررسی ویژگی ها وشاخصهای شهرمیانی به مقایسه شهرستان تربت حیدریه با ویژگی های شهر میانی به منظور ارزیابی موقعیت شهر موردنظر در دسته بندی شهرها پرداخته شد. پس از شناسایی عوامل موثر بر تحقق جایگاه فعلی تربت حیدریه در نظام شهری استان،با انجام محاسبات بازار کار شهرستان مشخص گردید عامل اشتغال در طی دوره موردمطالعه (1385-1355) نقش مهمی در جذب مهاجرت های روستا- شهری داشته است و در هر دوره ای که مرکز شهرستان با افزایش اشتغال روبه رو بوده ، توانسته است ضمن بهبود جایگاه خود در نظام شهری استان ،زمینه توسعه شهرستان را فراهم آورد. در ادامه ضمن شناسایی بخش پایه اقتصاد شهرستان و بررسی تغییرات سهم اشتغال بخش های گوناگون اقتصاد شهرستان در طی دهه 85-1375، بخش کشاورزی به عنوان مهم ترین بخش که سهم بالایی از اشتغال شهرستان را به خود اختصاص داده است،تعیین گردید و توانست به عنوان تنها بخشی باشد که به عنوان برنده اقتصادی مطرح است . بنابراین در ادامه به منظور تعیین راهکارهای توسعه بخش پایه اقتصاد شهرستان به تدوین استراتژی های بخش فوق پرداخته شد . بدین منظور به اجرای تکنیک swot پرداخته شده ، از آنجایی که تمرکز اصلی پژوهش بر روی بخش کشاورزی بود تکنیک فوق در بین 15 تن از کارشناسان جهاد کشاورزی ، فرمانداری و برخی از تعاونی ها و اتحادیه های تولید اجرایی شد. که در نهایت پس از انجام سه مرحله نظرسنجی در بین کارشناسان نامبرده ،جایگاه بخش کشاورزی شهرستان در ماتریس ارزیابی موقعیت مشخص گردید .در ادامه استراتژی های متناسب با جایگاه شهرستان مشخص گردید وبرای تعیین اولویت استراتژی ها از کارشناسان نظرسنجی شد. در نهایت در بین استراتژی های مشخص شده ،استراتژی توسعه صنایع وخدمات وابسته به بخش کشاورزی وحمایت از آنها به عنوان اولویت دارترین استراتژی پیش روی توسعه کشاورزی شهرستان مشخص گردید و فرضیه پژوهش را تایید می کند. کلمات کلیدی: تربت حیدریه ،جایگاه ، شهر ،میانی ،نظام شهری